نقطه در بهار سال ۱۳۷۴/1995 شکل گرفت و در سه پهنه به کار پرداخت: فصل‌نامه‌ی نقطه، کتاب نقطه و نشر نقطه.
در سرسخنِ نخستین فصل‌نامه‌ی نقطه، در چرایی گزینش این نام چنین آمده است:
«نقطه محل تلاقی دو یا چند خط است. پس نه تنها از گرایش‌ها و خط‌های گوناگون جنبش آزادی‌جو و ترقی‌خواه استقبال می‌کند، بلکه وجود این گرایش‌ها و خط‌ها را علت وجودی خود می‌داند.
– نقطه‌گذاری روی حروف، به معنای روشن کردن ابهام‌ها و خوانا کردن حرف‌های ناخواناست. اصطلاح فرانسوی Mettre le point sur le i و یا اصطلاح «وضع النقاط علی الحروف» که به معنای روشن کردن حروف در خط فارسی و عربی است، اهمیت نقطه را در نگارش نشان می‌دهد. بدان امید که «نقطه» در خدمت روشنی بخشیدن به مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ما باشد.
– اصطلاحاتی چون نقطه‌ی آغاز، نقطه‌ی اتکاء، نقطه‌نظر، نقطه‌ی عطف، نقطه‌ی جوشش، نقطه‌ی تعادل و… نشانگر باری است که نقطه بر دوش دارد.
– نقطه یادآور ذره هم هست. اما ذره هم به نوبه‌ی خود کم چیزی نیست؛ به مصداق آنکه: «ذره ذره جمع گردد، وانگهی دریا شود».
– امیدواریم «نقطه» در آسمان مه‌آلود امروز، نقطه‌ی روشنی باشد و به تعبیری که در شعر ماندگار «عقاب» آمده، از تسلیم و گند و مردارخواری به دور ماند:
شهپر شاه هوا اوج گرفت خلق را دیده بر او مانده شگفت
سوی بالا شد و بالاتر شد راست با مهر فلک همسر شد
لحظه‌ای بعد بر آن لوح کبود نقطه‌ای بود و دگر هیچ نبود»
منطق هستی و سمت‌گیری نقطه، در «سخنی با خواننده»ی نخستین شماره‌ی فصل‌نامه، چنین شرح داده شده است:
«نخستین شماره‌ی «نقطه» پیشاروی شماست. نشریه‌ای که می‌خواهد: ۱- با دقت و درستی، بیشترین اطلاعات ممکن را در زمینه‌های گوناگون زندگی مردم ایران، منطقه و جهان در دسترس خوانندگان بگذارد. ۲- با آوردن پژوهش‌ها، نقدها و بررسی‌ها، با هرگرایش فکری و بینش سیاسی، در خدمت آگاهی بیشتر به مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی باشد. ۳- تریبونی باشد برای همه‌ی کسانی که به رهایی و آزادی و شکوفایی ایران دل بسته‌اند و آرزوی جهان بهتری را دارند.
انعکاس سخن و اندیشه‌های متنوع و چه بسا متضاد در «نقطه» به معنی آن است که به برخورد اندیشه و پذیرش افق‌های فکری گوناگون باور داریم و آن را شرط حقیقت‌جویی می‌دانیم. «جستن و یافتن و به اختیار برگزیدن» راه و رسم «نقطه» خواهد بود.
ما خود را در حد همان نقطه، در اردوی چپ می‌بینیم. چپ هواخواه آزادی، برابری و رهایی انسان از هرگونه ستم جنسی، نژادی، قومی، مذهبی، ملی و طبقاتی؛ چپی که در برابر زورگویی و ستم و استبداد ایستاده است و در حد توان خود از ارزش‌های انسانی پشتیبانی می‌کند؛ چپی که هیچ‌گاه سر آشتی با جمهوری اسلامی نخواهد داشت.
و چند نکته درباره‌ی گردانندگان «نقطه»: شماری از ما تا پیش از انحلال محفل مارکسیستی «آغازی نو»، از گردانندگان نشریه و بولتن آغازی نو بودند و شماری نیز از افق‌های دیگر جنبش چپ آمده‌اند. «نقطه» محل پیوستن تلاش مشترک این مجموعه است؛ نقطه‌ی پایان راه تا به امروز طی شده و نقطه‌ی آغاز فصل نوینی در فعالیت سیاسی و مطبوعاتی ماست…
کلام آخر اینکه می‌دانیم بار سنگینی برداشته‌ایم و راهی دشوار در پیش داریم. اما این را نیز می‌دانیم که خوانندگان خود را خواهیم داشت و دوستان وهمدلان ما را تنها نخواهند گذاشت.»
دست‌اندکاران نقطه کوشیدند که چندگونگی فکری و نظری را در انتخاب و درج نوشته‌ها، در حد توان‌شان، تا به آخر رعايت كنند.
فصل‌نامه و کتاب نقطه دیگر انتشار نمی‌یابد؛ اما نشر نقطه کماکان به انتشار کتاب ادامه می‌دهد.
تارنمای نشر نقطه، پس از ماه‌ها تلاش فشرده، اینک آماده‌ی استفاده‌ی کاربران شده است. راه‌اندازی این تارنما، پاسخ به درخواستِ مکرر آنهایی‌ست – به ویژه در ایران – که خواهان دسترسی آسان به فرآورده‌های فکری نشر نقطه بوده‌اند. چرا که نسخه‌ی کاغذی بخش مهمی از این فرآورده‌ها که در بیست سال گذشته تهیه شده، دیگر برای فروش موجود نیست.
این تارنما همچنین، فضایی‌ست برای گرد آوردن نقدها و بررسی‌ها درباره‌ی آنچه نشر نقطه به انتشار رسانده؛ نیز وسیله‌ای برای بازتاباندن برداشت‌ها، تأملات، اسناد و یادمانده‌های خوانندگان در زمینه‌ی موضوع‌های مورد بررسی نشر نقطه و…
عرضه‌ی عمومی این تارنما و استفاده‌ی رایگان از بخش عمده‌ی آنچه نشر نقطه به انتشار رسانده – بدون همیاری، پشتگرمی، پشتیبانی و کمک سخاوتمندانه‌ی دوستان نقطه ممکن نمی‌شد. امیدواریم که ثمره‌ی کار، مورد پسند و استفاده‌ی همگان قرار گیرد.”
